KREŞ VE OKULLARDA ENFEKSİYONLARDAN KORUNMA
Kreş ve okula giden çocuklar kreşe ve okula gitmeyen yaşıtlarına göre daha sık solunum yolu enfeksiyonu geçirebilirler. Özellikle kreşe veya okula başladıkları ilk yıl içinde enfeksiyonlar daha sık görülmektedir. Zamanla çocuğun bağışıklık sistemi gelişir ve enfeksiyon sıklığı giderek azalır.
Kreş ve okul ortamında mikropların temel bulaşma yolları şunlardır:
a) damlacık veya hava-yolu ile bulaş; bu bulaş yolunda hasta çocuğun konuşması, hapşurması veya öksürmesi sonucu havaya salınan mikrop taşıyan damlacıkların sağlam çocuk tarafından teneffüs edilmesi sonrasında bulaş meydana gelir
b) temas yolu ile bulaş; bu bulaş yolunda; hasta bireyden çevreye yayılan damlacıklara temas veya hasta birey ile yakın temas sonrasında bulaş meydana gelir,
c) fekal-oral yol ile bulaş; çevreye veya gıdalara bulaşmış olan mikropların eller vasıtasıyla ağız yolu ile alınması sonrasında bulaş meydana gelir.
Anne ve Babalar Enfeksiyonları Önleme İçin Neler Yapabilir?
- İlk önce çocuklarına el yıkama alışkanlığını kazandırmaları gerekmektedir. Kreş ve okullarda kapı kolları, tuvalet lavaboları ve kapı kolları, yazı tahtaları, yemek masaları, lavabolar, bilgisayar klavyeleri gibi sık temas edilen yüzeyler mikrop kaynağı olabilmektedir. Bu yüzden aşağıdaki durumlarda mutlaka eller su ve sabun ile yıkanmalıdır
- Okula veya kreşe girmeden önce ve çıkarken
- Yemekten önce ve sonrasında
- İlaç veya şurup içmeden önce ve sonra
- Ortaklaşa su ile yapılan aktivitelerden önce ve sonra
- Tuvaletten sonra
- Vücut sıvıları ile temas sonrası (kan, mukus, kusmuk, balgam vb)
- Hayvanlar ile temas sonrası, hayvan kümesleri veya kafesleri ile temas sonrası
- Oyun parkında veya alanında oynadıktan sonra
- Çöp veya çöp kutuları ile temas sonrasında
- Anne ve babalar çocuklarına hapşırma veya öksürme sırasında ağızlarını kolları ile kapamalarını öğretmelidir, böylece damlacık yolu ile mikropların bulaşmaları önlenebilir
- Anne ve babalar çocuklarına düzenli diş fırçalama alışkanlığını kazandırmalıdır.
- Çocukların sağlıklı bir birey olabilmeleri için sağlıklı ve dengeli beslenmelerine dikkat edilmelidir.
- Çocukların eksersiz yapmaları sağlanmalı, bunun için sevdikleri bir spor faaliyetine düzenli olarak devam ettirilmelidir.
- Düzenli olarak uyumaları sağlanmalıdır.
- Son olarak çocukların aşılarının tam olması sağlanmalı, yıllık grip aşılarının yapılmasına dikkat edilmelidir.
- Anne ve babalar ev içinde ve balkonda sigara içmemelidirler. Hatta anne ve babaların hiç tütün alışkanlığı olmamalıdır.
- Ev ortamının uygun sıcaklık ve nem oranında olması sağlanmalı ve ev düzenli olarak havalandırılmalıdır.
**Islak mendil ile ellerin silinmesi ile el hijyeni sağlamaz, hatta mikrobun bir elden diğer ele bulaşmasına bile neden olabilir, ıslak mendil sadece kirlerin temizlenmesinde kullanılmalı, sonrasında eller su ve sabun ile yıkanmalıdır.
KREŞ VE OKUL ORTAMINDA ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
Okul ve kreşte görevli olan öğretmenler veya bakıcılar yukarıda bahsedilen el-yıkama alışkanlığının edinilmesi ve bunlara uyum gösterilmesine özen göstermelidir. Görevliler hasta ve enfeksiyonu olan çocukları belirlemeli ve bunların okula veya kreşe devam edip etmemeleri konusunda sağlık görevlilerinden bilgi alarak karar vermelidirler. Çocuklarla teması olan bakıcı, öğretmen ve diğer personelin boğmaca, grip, kızamık, suçiçeği gibi hastalıklara karşı aşılı olduklarından emin olunmalıdır. Düzenli olarak bu kişilerin aşılarını yaptırdıkları takip edilmelidir. Kreş ve okulda çalışanlar çok fazla takı takmamalı, yapay ve uzun tırnak kullanmamalı ve tırnakları kısa kesilmiş olmalıdır.
Mikroplar nemli ortamlarda çok kolay ürerler. Özellikle kapı kolları, tuvaletler, oyun sahaları, oyuncaklar, oyun masaları, ayakkabı ile dolaşılan yüzeyler, yemekhane masaları, çatal, bıçak, kaşıklar, su bardakları, yemek tepsileri ve benzeri eşya ve aletler mikrop kaynağı olabilir. Bu yüzden bunların temizlenmesi gerekli ise dezenfekte edilmesi sağlanmalıdır.
Kreş ve okullarda dezenfekte edilmesi gereken alanlar içinde tuvaletler, bez değiştirme alanları, kapı kolları, su sebilleri, lavabolar, tuvalet zeminleri, kan, dışkı, mukus ve sekresyon bulaşan yüzeyler sayılabilir.
Kreş ve okullarda oyuncaklar yıkanabilen veya silinebilen maddeden yapılanlardan seçilmelidir. Oyuncaklarda mikrop kaynağı olabilirler. Her sınıfın ayrı bir oyun ve oyuncak takımı olmalı, sınıflar arasında mümkün ise oyuncak paylaşımı olmamalıdır
Kreş ve Okullarda Dikkate Edilmesi Gereken Temizleme ve Dezenfeksiyon Önlemleri
- Yemeklerin hazırlandığı yüzeyler yemek öncesi ve sonrasında temizlenmeli ve sanitize edilmelidir.
- Yemek tabakları, bıçak, çatal ve benzeri aletler yemek sonrasında yıkanmalı ve sanitize edilmeli (bulaşık makinesi)
- Yemekhane masaları, tepsiler ve yüzeyler yemek öncesi ve sonrasında temizlenmeli ve sanitize edilmelidir
- Yemekhanede kullanılan malzemeler gün sonunda temizlenmeli ve deterjan ile yıkanmalıdır.
- Yemekhane veya okulda bulunan buzdolapları aylık olarak temizlenmelidir.
- Plastik ve ağıza alınan oyuncaklar günlük olarak temizlenmelidir, yıkanmalıdır.
- Emzikler günlük olarak temizlenmeli ve yıkanmalıdır.
- Kapılar, kapı kolları ve kabinler günlük olarak temizlenmeli ve deterjanla silinmelidir.
- Okul ve kreş zeminleri günlük temizlenmelidir
- Yıkanabilen oyuncaklar, elbiseler ve pijamalar, oyun ve aktivite alanları haftalık temizlenmelidir.
- Su sebilleri günlük temizlenmelidir.
- Telefon veya klavyeler günlük temizlenmelidir.
- Tuvaletler, tuvalet lavaboları, klozetler, ve tuvalet zeminleri günlük dezenfekte edilmelidir.
- Çocukların uyudukları yatak örtüleri, yorgan örtüleri, çarşaflar ve kılıflar haftalık yıkanmalıdır.
- Yorgan veya battaniyeler aylık yıkanmalıdır.